Μάνος Κατράκης

ΜΑΝΟΣ  ΚΑΤΡΑΚΗΣ

Από τις προσωπικότητες που λάτρεψα. Καλλιτεχνικός ογκόλιθος, αξεπέραστος ηθοποιός αλλά και ιδεολόγος αγωνιστής. Η απαγγελία ποιημάτων και η στεντόρια και επιβλητική φωνή του σε μαγευούν. Σε ταξιδεύουν σε άλλους Κόσμους.

Όμως τον αγάπησα και για κάτι προσωπικό. Την απίστευτη ομοιότητα τόσο στη μορφή όσο και στη φωνή με τον επίσης Κρητικό Παππού μου, που του είχα αδυναμία.

Β Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α

Ο Μάνος Κατράκης γεννήθηκε στις 14 Αυγούστου του 1909 στο Καστέλι Κισσάμου, στην Κρήτη. Ήταν το μικρότερο από τα πέντε παιδιά του έμπορου Χαράλαμπου Κατράκη και της Ειρήνης. Πριν συμπληρώσει τα 10 του χρόνια η οικογένεια του μετακόμισε στην Αθήνα καθώς οι δουλειές του πατέρα δεν πήγαιναν και τόσο καλά και θεώρησαν πως η πρωτεύουσα θα προσέφερε περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες από τη Μεγαλόνησο. Κάποια στιγμή σε νεαρή ηλικία αναγκάζεται να γίνει ο «προστάτης» της οικογένειας καθώς ο πατέρας του λείπει πια συνεχώς και ο μεγαλύτερος αδερφός του είναι ήδη ξενιτεμένος στην Αμερική.

Κατά την διάρκεια του πολέμου και της Κατοχής, συμμετείχε στο μέτωπο και πολέμησε γενναία αλλά δραματικά γεγονότα στιγμάτισαν την τότε ζωή του:  ο χαμός κατά τη γέννα των μοναδικών δίδυμων παιδιών του, η ένταξή του στο ΕΑΜ και στην αριστερά, που τον έβαλαν αργότερα στο στόχαστρο των συντηρητικών παρατάξεων.

Το 1943, όταν ανέλαβε Πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών συνέβαλε τα μέγιστα στην ίδρυση του Κρατικού θεάτρου Θεσσαλονίκης όπου και έπαιξε μέχρι το 1946 όταν επαναπροσλήφθηκε στο Εθνικό Θέατρο για ένα έτος. Τότε, αρνούμενος να υπογράψει «δήλωση μετανοίας», εξορίστηκε στην Ικαρία, στη Μακρόνησο και τον Αη Στράτη, μέχρι το 1952. Η φιλία του και η κοινή πορεία με συναγωνιστές του, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, τον βοήθησαν να αντιμετωπίσει τις δραματικές αυτές στιγμές. Ταυτόχρονα είχε τη δύναμη να εμψυχώνει όποιον συναντούσε στη Μακρόνησο και στον Άη Στράτη.

"Άξιον Εστί" - H πορεία προς το μέτωπο	"Άξιον Εστί" - Προφητικόν

Όταν πια στις αρχές της δεκαετίας του '50 επιστρέφει στην Αθήνα οριστικά, το μετεμφυλιακό κλίμα είναι βαρύ. Λίγες πόρτες ανοιχτές, λίγες δουλειές. Αναγκάζεται να εργαστεί ευκαιριακά (στο ραδιόφωνο στην αρχή) αλλά σιγά-σιγά κατορθώνει να πάρει μικρούς ή μεγαλύτερους ρόλους στο θέατρο και στον κινηματογράφο.

Πολλά έχουν ειπωθεί για τα πάθη και τις αδυναμίες του, ωστόσο το μόνο αναμφισβήτητο είναι το αστείρευτο και φυσικό του ταλέντο, η υπέροχη φωνή του (π.χ. όταν απαγγέλλει το «Άξιον Εστί» του Ελύτη ή το «Πέντε η ώρα που βραδιάζει» από το θρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας του Λόρκα), τα αδιαπραγμάτευτα ιδανικά του.

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟ Τα κείμενα του Βιτσέντζου Κορνάρου γίνονται επιβλητικά από μια γνήσια Κρητική Φωνή

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ ΑΠΟ ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ «Πέντε η ώρα που βραδιάζει» από το "Θρήνο για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας" του Λόρκα Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος, Απόδοση: Νίκος Γκάτσος

Η συνεχής καταπόνηση του οργανισμού του δημιούργησε με τον καιρό προβλήματα και η υγεία του εξασθένησε. Μανιώδης καπνιστής σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής του, αρνήθηκε να ακολουθήσει αυστηρό πρόγραμμα θεραπείας. Έτσι, λίγο μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων της τελευταίας ταινίας στην οποία πρωταγωνίστησε - το "Ταξίδι στα Κύθηρα" με σκηνοθέτη το Θόδωρο Αγγελόπουλο - άφησε την τελευταία του πνοή στις 2 Σεπτεμβρίου του 1984, σε ηλικία 76 ετών χτυπημένος από καρκίνο των πνευμόνων.